Ứng dụng công nghệ sóng ứng suất để dự đoán nhanh chất lượng gỗ cho một số loài cây rừng trồng tại tỉnh Thái Nguyên
DOI:
https://doi.org/10.55250/Jo.vnuf.14.5.2025.140-146Từ khóa:
Chất lượng gỗ, khối lượng riêng, mô đun đàn hồi uốn tĩnh, sóng ứng suất, Thái NguyênTóm tắt
Nghiên cứu này được thực hiện nhằm mục tiêu đánh giá được giá trị mô đun đàn hồi uốn tĩnh động lực học (Ecây) đo trên cây đứng ở một số loài cây lấy gỗ trồng tại tỉnh Thái Nguyên. Giá trị Ecây được tính dựa trên sự kết hợp của giá trị khối lượng riêng tươi ướt (KLRcây) và giá trị vận tốc truyền sóng ứng suất đo trên thân cây (SWVcây). Kết quả nghiên cứu chỉ ra rằng giá trị Ecây ở các loài Xoan ta, Keo tai tượng, Lim xanh, Giổi và Mỡ lần lượt là 9,48 GPa, 8,70 GPa, 12,78 GPa, 5,98 GPa và 12,25 GPa. Kết quả phân tích tương quan cho thấy: giá trị SWVcây có mối liên hệ cao hơn với giá trị Ecây (r = 0,91; P < 0,001) so với giá trị KLRcây (r = 0,74; P < 0,001). Điều này gợi ý rằng vận tốc truyền sóng ứng suất là chỉ số có độ tin cậy cao để dự đoán mô đun đàn hồi của gỗ trên cây đứng, khẳng định tiềm năng ứng dụng của phương pháp sóng ứng suất trong đánh giá nhanh và không phá hủy chất lượng gỗ rừng trồng tại hiện trường.
Tài liệu tham khảo
[1]. Cao Thị Cẩm & Trần Lê Huy (2025). Xuất nhập khẩu gỗ và sản phẩm gỗ năm 2024, nhận định xu hướng năm 2025. Tạp chí Gỗ Việt (Truy cập từ: https://goviet.org.vn/bai-viet/xuat-nhap-khau-go-va-san-pham-go-nam-2024-va-nhan-dinh-xu-huong-nam-2025-10283, ngày 28/03/2025).
[2]. Doan Van Duong & Masumi Hasegawa (2024). Relationship between acoustic wave velocity and mechanical properties in Acacia mangium wood. Maderas Ciencia Y Tecnologia. 26: 33: 1-10.
DOI: 10.22320/s0718221x/2024.33
[3]. Doan Van Duong, Masumi Hasegawa, Sohei Yamauchi & Chung Hoang Do (2025). Within-tree variation regarding ultrasonic velocity, wood density, and compressive strength of eucalypt hybrid (Eucalyptus urophylla x E. pellita). Wood Material Science and Engineering. 20(2): 420-426.
DOI: 10.1080/17480272.2024.2352615
[4]. Doan Van Duong & Markku Kanninen (2024). Variation of stress wave velocity, wood density and static bending strength of 22-year-old planted Tectona grandis trees in northwest Vietnam. Journal of Tropical Forest Science. 36(4): 416-423.
DOI: 10.26525/jtfs2024.36.4.416
[5]. Ishiguri F., Eizawa J., Saito Y., Iizuka K., Yokota S., Priadi D., Sumiasri N. & Yoshizawa N. (2007). Variation in the wood properties of Paraserianthes falcataria planted in Indonesia. IAWA Journal. 28(3): 339–348.
DOI: 10.1163/22941932-90001645
[6]. Lindstrom H., Reale M. & Grekin M. (2009). Using non-destructive testing to assess modulus of elasticity of Pinus sylvestris trees. Scandinavian Journal of Forest Research. 24: 247257.
DOI: 10.1080/02827580902758869
[7]. Phi Hong Hai, La Anh Duong, Nguyen Quoc Toan & Trieu Thi Thu Ha (2015). Genetic variation in growth, stem straightness, pilodyn and dynamic modulus of elasticity in second-generation progeny tests of Acacia mangium at three sites in Vietnam. New Forests. 46: 577–591.
DOI: 10.1007/s11056-015-9484-6
[8]. Doan Van Duong, Van Hung Hoang, Masumi Hasegawa & Evgenii Sharapov (2025) The influence of tree age and radial position on the stress-wave velocity and timber properties of Pinus massoniana Lamb. planted in Vietnam. Wood Research. 70(1): 117-126.
DOI: 10.37763/wr.1336-4561/70.1.117126
[9]. Dương Văn Đoàn, Ngô Thị Hiền, Phạm Thu Hà, Lê Sỹ Hồng & Nguyễn Văn Tuyên (2024). Ứng dụng công nghệ sóng ứng suất để dự đoán chất lượng gỗ Trai lý (Garcinia fagraeoides) tại huyện Võ Nhai, Thái Nguyên. Tạp chí Khoa học và Công nghệ Lâm nghiệp. 13(2): 104-111. DOI: 10.55250/Jo.vnuf.13.2.2024.104-111
[10]. Simpson W. & Wang X. (2001). Relationship between longitudinal stress wave transit time and moisture content of lumber during kiln-drying. Forest Products Journal. 51(10): 51-54.
[11]. Oliveira F. G & Sales A. (2006). Relationship between density and ultrasonic velocity in Brazilian tropical woods. Bioresource Technology. 97:2443-2446.
DOI: 10.1016/j.biortech.2005.04.050
[12]. Doan Van Duong, Laurence Schimleck, Dinh Tien Tai & Tran Van Chu (2021). Radial variation in cell morphology of Melia azedarach planted in Northern Vietnam. Maderas Ciencia y techologia. 23(7): 1-10.
DOI: 10.4067/s0718-221x2021000100407
[13]. Doan Van Duong & Masumi Hasegawa (2021). Predicting mechanical properties of clear wood from Acacia mangium provenances using ultrasound. Bioresources. 16(4): 8309-8319.
DOI: 10.4067/s0718-221x2021000100407
[14]. Vũ Huy Đại, Tạ Thị Phương Hoa, Vũ Mạnh Tường, Đỗ Văn Bản & Nguyễn Tử Kim (2016). Giáo trình khoa học Gỗ. NXB Nông nghiệp, Hà Nội.
[15]. Zobel B. J & Van Buijtenen J. P. (1989). Wood variation, its causes and control. Springer, Heidelberg.
[16]. Wang X., Ross R. J., McClellan M., Barbour R. J., Erickson J. R., Forsman J. W. & McGinnis G. D. (2001). Nondestructive evaluation of standing trees with a stress wave method. Wood and Fiber Science. 33(4): 522-533.
