Ảnh hưởng của một số nhân tố đến khả năng nảy mầm và bảo quản hạt giống Cát sâm (Millettia speciosa Champ.)
DOI:
https://doi.org/10.55250/Jo.vnuf.14.5.2025.069-077Từ khóa:
Bảo quản hạt, Cát sâm, cây dược liệu, giá thể gieo ươm, nhân giống từ hạt, xử lý hạtTóm tắt
Cát sâm (Millettia speciosa Champ.) là loài cây có giá trị dược liệu cao, được dùng nhiều trong đông y để thanh nhiệt, bồi bổ cơ thể và tăng cường sinh lực. Bài báo này trình bày ảnh hưởng của một số nhân tố cơ bản đến khả năng nảy mầm của hạt Cát sâm, bao gồm: (i) nhiệt độ nước ngâm hạt, (ii) thời gian ngâm hạt, (iii) giá thể gieo ươm và (iv) phương pháp bảo quản hạt giống. Kết quả cho thấy, nhiệt độ nước ngâm hạt ở 35-40°C trong 8 giờ giúp đạt tỷ lệ nảy mầm cao nhất (87,8%). Về giá thể gieo ươm, hạt gieo trên cát có tỷ lệ nảy mầm cao hơn (89,9%) so với gieo trên đất (55,6%). Phương pháp bảo quản trong tủ lạnh (5-10°C) giúp duy trì tỷ lệ nảy mầm cao nhất, phương pháp bảo quản khô bịt kín không phù hợp, làm cho hạt bị thối mốc toàn bộ, tốt nhất nên gieo ươm hạt giống ngay sau khi thu hái. Kết quả nghiên cứu này cung cấp cơ sở khoa học cho việc nhân giống, bảo tồn và phát triển nguồn giống Cát sâm cung cấp dược liệu.
Tài liệu tham khảo
[1]. Đỗ Tất Lợi (2011). Những cây thuốc và vị thuốc Việt Nam. NXB Hồng Đức, Hà Nội.
[2]. Đỗ Huy Bích (2006). Cây thuốc và động vật làm thuốc ở Việt Nam (Tập 1). NXB Khoa học và Kỹ thuật, Hà Nội.
[3]. Đồng Thị Kim Cúc (2018). Nghiên cứu, đánh giá, bảo tồn nguồn gen cây Sâm nam núi dành phân bố trên địa bàn tỉnh Bắc Giang. Báo cáo tổng kết đề tài KH&CN cấp tỉnh. Trung tâm Thực nghiệm Sinh học nông nghiệp công nghệ cao - Viện Di truyền Nông nghiệp.
[4]. Hoàng Thị Thế (2020). Nghiên cứu phát triển cây Cát sâm (Millettia speciosa Champ.) tại Quảng Ninh. Báo cáo tổng kết đề tài – Trung tâm Khuyến nông tỉnh Quảng Ninh.
[5]. Tạ Như Thục Anh, Dương Thị Phúc Hậu & Trần Thị Liên (2014). Nghiên cứu nhân giống in vitro cây Cát sâm. Tạp chí Dược liệu. 6: 380-385.
[6]. Hoàng Vũ Thơ (2017). Nghiên cứu khả năng ra rễ của Sâm nam núi dành (Callerya spp.) bằng phương pháp giâm hom. Tạp chí Khoa học và Công nghệ Lâm nghiệp. 4: 29-38.
[7]. Công ty giống và phục vụ trồng rừng (1995). Sổ tay kỹ thuật Hạt giống và gieo ươm một số loài cây rừng. NXB Nông nghiệp.