Xây dựng bộ chỉ tiêu sử dụng đất lồng ghép yếu tố sinh thái cảnh quan trong quy hoạch sử dụng đất cấp quốc gia và phân bố đất đai cấp vùng tại Việt Nam
Tóm tắt
Để đảm bảo tính bền vững của phương án quy hoạch sử dụng đất việc lồng ghép yếu tố sinh thái cảnh quan trong phân bổ không gian sử dụng đất là rất quan trọng. Đó là cơ sở để phát huy hiệu quả nguồn lực đất đai cho các mục tiêu chính trị, kinh tế, văn hóa, xã hội … và bảo vệ môi trường. Bài báo này được thực hiện nhằm áp dụng phương pháp Delphi xây dựng bộ chỉ tiêu sử dụng đất lồng ghép yếu tố sinh thái cảnh quan. Kết quả đã đề xuất được bộ chỉ tiêu sử dụng đất lồng ghép sinh thái cảnh quan gồm 9 chỉ tiêu cho quy hoạch sử dụng đất quốc gia và 9 chỉ tiêu phục vụ định hướng phân bổ đất đai cấp vùng kinh tế - xã hội. Đó là (1) Đất rừng đặc dụng; (2) Đất danh lam – thắng cảnh; (3) Đất bảo vệ cảnh quan và hệ sinh thái đặc thù; (4) Đất có rừng sản xuất là rừng tự nhiên; (5) Đất rừng phòng hộ; (6) Đất bãi bồi ven biển, lấn biển; (7) Đất bãi thải, xử lý chất thải; (8) Đất sông suối và mặt nước chuyên dùng; (9) Đất chưa sử dụng.
Tài liệu tham khảo
. Nicholas A. Robinson (1993). ed. Agenda 21: Earth's action plan. Publisher: Oceana Publications, Inc., USA.
. UN -REDD (2019). Integrated land-use planning for REDD.
. FAO (2020). Frame work for Intergrated Land use planning: an innovative approach.
. Quốc hội nước cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam (2017). Luật Quy hoạch.
. H. Helbron, M. Schmidt, J. Glasson & N. Downes (2009). Indicators for strategic environmental assessment in regional land use planning to assess conflicts with adaptation to global climate change. Ecological Indicators (11 (2011)): 90–95.
. R. Likert (1932). A Technique for the Measurement of Attitudes. Archives of Psychology. 22(140): 5-55.
. Bissonnette (2007). Quality assurance of image-guidance technologies. Semin Radiat Oncol 17(4): 278-86.
. N. Dalkey & O. Helmer (1963). An experimental application of the Delphi method to the use of experts. Management science. 9(3): 458-467.
. Hallowell M. R. & Gambatese J. A. (2010). Qualitative Research: Application of the Delphi Method to CEM Research. . Journal of Construction Engineering and Management. 136(1): 99-107.
. Roy C. Schmidt (1997). Managing Delphi Surveys Using Nonparametric Statistical Techniques. Decision Sciences. 28(3): 763-774.
. J. Wu (ed.) (2012). Landscape Ecology (edited by Rik Leemans in Ecological Systems). 179 – 201.
. Varlamov. A. A. & Bарламoв. A. A (1999). Экология землепользования и Oхранa прирoдных ресурcoв. Учeбник. -M.: Koлoc(Sinh thái học trong sử dụng đất và bảo vệ tài nguyên thiên nhiên) NXB Bông lúa, Matxcơva.
. Volkov. S.N & Boлkoв. C.H (2001). Землеустройствo -Землеустрительннoe прoekтиpoвaниe. Учeбник, Toм 2. -M.: Koлoc (Quy hoạch sử dụng đất). NXB Bông lúa, Matxcơva.
. Navel Z. & A.Lieberman (1984). Landscape elocogy: theory and application. Sringer-Verlag, New York, USA.
. Jane Silberstein & Chris Maser (2013). Land use planning for sustainable development. CRC press- Taylor & Francis Group.
. Howard W.Ottoson (2001). Land use policy in the United states. Washington.
. R. Wouters (2010). Những bài học và kinh nghiệm thực tế của hệ thống quản lý đất đai ở Hà Lan. Tuyển tập báo cáo hội nghị khoa học quốc tế về quản lý đất đai. Tổng cục quản lý đất đai.
. R. M. Mateos, J. López-Vinielles, E. Poyiadji, D. Tsagkas, M. Sheehy, K. Hadjicharalambous & G. Herrera (2020). Integration of landslide hazard into urban planning across Europe. Landscape and Urban Planning, 196, 103740.
. E. Pahl-Weber & D. Henckel (2008). The Planning System and Planning Terms in Germany: A Glossary. Hannover, Germany.
. Ban chấp hành Trung ương Đảng (2022). Nghị quyết số 18-NQ/TW ngày 16/6/2022 về Tiếp tục đổi mới, hoàn thiện thể chế, chính sách, nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý và sử dụng đất, tạo động lực đưa nước ta trở thành nước phát triển có thu nhập cao.
. Chính phủ (2020). Nghị quyết số 67/NQ-CP của Chính phủ phê duyệt nhiệm vụ lập quy hoạch sử dụng đất quốc gia thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến 2050.
. Nguyễn Đình Thọ (2021). Quy hoạch sử dụng đất giai đoạn mới: Bài 3: Quy hoạch sử dụng đất theo phương pháp tiếp cận cảnh quan, dựa trên hệ sinh thái. [Online]. [Truy cập tại https://baotainguyenmoitruong.vn/quy-hoach-su-dung-dat-giai-doan-moi-bai-3-quy-hoach-su-dung-dat-theo-phuong-phap-tiep-can-canh-quan-dua-tren-he-sinh-thai-331656.html ngày 20/02/2025.
. Per Bertilsson, Trương Quang Học, Jonas Noven & Lê Nguyệt Ánh (2009). Lồng ghép các yếu tố môi trường và BĐKH vào QHSDĐ. Tạp chí Tài nguyên và Môi trường. (4-5).
. Nguyễn Đắc Nhẫn (2019). Nghiên cứu cơ sở khoa học, đề xuất đổi mới phương pháp luận và ứng dụng công nghệ trong công tác quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất nhằm góp phần quản lý, sử dụng tài nguyên đất hiệu quả, bền vững. Báo cáo đề tài KH&CN cấp Quốc gia, mã số BĐKH.09/16-20.
. Hoàng Thị Vân Anh (2011). Nghiên cứu hoàn thiện hệ thống chỉ tiêu quy hoạch sử dụng đất phục vụ công tác quản lý đất đai trong điều kiện phát triển nền kinh tế thị trường, hội nhập kinh tế quốc tế ở Việt Nam. Báo cáo đề tài NCKH cấp Bộ Tài nguyên và Môi trường.
. Quốc hội nước cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam (2021). Nghị quyết số: 39/2021/QH15 về QHSDĐ quốc gia thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050, KHSDĐ quốc gia 5 năm 2021 – 2025".
. Quốc hội nước cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam (2020). Luật Bảo vệ môi trường.
. Quốc hội nước cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam (2024). Luật Đất đai 2024.
. Nguyễn An Thịnh (2014). Cơ sở sinh thái cảnh quan trong kiến trúc cảnh quan và quy hoạch sử dụng đất bền vững. NXB Xây dựng.
. Liang J., Zhong M., Zeng G., Chen G., Hua S., Li X., Yuan Y., Wu H. & Gao X. (2017). Risk management for optimal land use planning integrating ecosystem services values: A case study in Changsha, Middle China. Science of The Total Environment. Volume 579,(2017): 1675-1682.
