Nghiên cứu thực trạng tạo lập quỹ đất phục vụ đô thị hóa giai đoạn 2014-2023  tại huyện Bình Chánh, Thành phố Hồ Chí Minh

Trương Đỗ Thuỳ Linh; Đỗ Thị Tám

doi:10.55250/Jo.vnuf.13.6.2024.143-154

Từ khóa:

Đô thị hóa, huyện Bình Chánh, phát triển quỹ đất, quản lý đất đai, tạo lập quỹ đất

Tóm tắt

Nghiên cứu nhằm đánh giá thực trạng công tác tạo lập quỹ đất phục vụ đô thị hóa (ĐTH) trong giai đoạn 2014-2023 tại huyện Bình Chánh, Thành phố Hồ Chí Minh (TP. HCM). Các phương pháp sử dụng gồm: tổng quan có hệ thống; thu thập tài liệu, số liệu; phân tích, tổng hợp; tiếp cận mô hình khung ma trận Áp lực-Trạng thái-Phản hồi (PSR). Kết quả cho thấy, trong giai đoạn nghiên cứu huyện đã tạo lập được quỹ đất phục vụ ĐTH khá lớn (với diện tích 1.479,17 ha tại 59 dự án, 709 thửa đất) thông qua 3 phương thức. Trong đó, diện tích lớn nhất được tạo lập từ phương thức sử dụng quỹ đất công do Nhà nước quản lý hiện đang bỏ trống hoặc sử dụng không hiệu quả, chưa phù hợp (với diện tích 901,86 ha, tương ứng 60,97% tại 709 thửa đất). Tiếp đến là phương thức Nhà nước thu hồi theo quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất (SDĐ) với 517,81 ha, (chiếm 35,01%) tại 59 dự án. Nhận chuyển nhượng quyền SDĐ thông qua hình thức nhà đầu tư tự thỏa thuận có diện tích ít nhất với 59,5 ha (chiếm 4,02%) tại 3 dự án. Song song đó, nghiên cứu đã chỉ ra một số tồn tại, làm cơ sở đề xuất giải pháp phù hợp để nâng cao hiệu quả tạo lập quỹ đất phục vụ ĐTH cho địa bàn nghiên cứu.

Tài liệu tham khảo

. Quốc hội (2013a). Hiến pháp nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam.

. Ngân hàng Thế giới (2004). Chính sách đất đai cho tăng trưởng và xóa đói giảm nghèo. Báo cáo nghiên cứu chính sách của Ngân hàng Thế giới giải phóng giá trị đất đai. NXB Văn hóa - Thông tin, Hà Nội.

. Vink A.P.A. (1975). Land Resources. In: Land Use in Advancing Agriculture. Springer, Berlin, Heidelberg.

. Trương Đỗ Thùy Linh & Đỗ Thị Tám ( 2024). Quá trình đô thị hóa tại huyện Bình Chánh, Thành phố Hồ Chí Minh. Tạp chí Khoa học Nông nghiệp Việt Nam, Học viện Nông nghiệp Việt Nam. 22(9): 1184-1193.

. Roncayolo M (1990). La ville et ses territories. Gallimard Publisher, Paris, France.

. Ban chấp hành Trung ương Đảng (2022). Nghị quyết số 18-NQ/TW ngày 16/6/2022 về Tiếp tục đổi mới, hoàn thiện thể chế, chính sách, nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý và SDĐ, tạo động lực đưa nước ta trở thành nước phát triển có thu nhập cao.

. World Bank (2014). Trung Quốc: Hướng tiếp cận mới cho đô thị hóa hiệu quả, toàn diện và bền vững [Online]. https://www.worldbank.org/vi/news/press-release/2014/03/25/china-a-new-approach-for-efficient-inclusive-sustainable-urbanization.

. Đặng Hùng Võ (2010). Báo cáo nghiên cứu về hoàn thiện cơ chế giải quyết khiếu nại về bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất tại Việt Nam. Ngân hàng thế giới tại Việt Nam.

. George E. P. (2009). Giải phóng giá trị đất đai để cung cấp tài chính cho cơ sở hạ tầng đô thị. Các xu hướng lựa chọn và chính sách. Ngân hàng thế giới tại Việt Nam.

. Quốc hội (2024). Luật Đất đai và những điểm mới. NXB Tài nguyên – Môi trường và Bản đồ Việt Nam.

. Milićević D. (2014). Review of existing land funds in European countries. Geonauka. 2(1): 31-42.

. FAO (2020). Brief on FAO study of good european practices on land banking [Online]. Truy cập ngày: 03/6/2023.

https://www.fao.org/fileadmin/user_upload/reu/europe/documents/events2020/Brief_LB_en.pdf.

. Louw E. (2008). Land assembly for urban transformation—The case of ‘s-Hertogenbosch in The Netherlands. Land Use Policy. 25(1): 69-80.

. Evans Alan (2004). Economics, Real Estate and the Supply of Land. Oxford: Blackwell Publishing Ltd. 276.

. van Dijk Terry & Kopeva D. (2006). Land banking and Central Europe: future relevance, current initiatives, Western European past experience. Land Use Policy. 23(3): 286-301.

. Damen Jack (2004). Land banking in The Netherlands in the context of land consolidation. Land Banking/Land Funds as an Instrument for Improved Land Management for CEEC and CIS, 17-20 March 2004, Tonder, Denmark.

. Nguyễn Thị Ngọc Lanh, Nguyễn Đức Hùng & Tạ Thị Thu Hằng (2010). Nghiên cứu mối quan hệ giữa nội dung hoạt động của Tổ chức phát triển quỹ đất với thị trường bất động sản nhằm thức đẩy nguồn lực đất đai - bất động sản. Bộ Tài nguyên & Môi Trường.

. Đỗ Thị Thanh Vân, Đào Trung Chính & Nguyễn Thanh Trà (2013). Điều tra, đánh giá thực trạng để hoàn thiện tổ chức phát triển quỹ đất góp phần phát triển kinh tế - xã hội ở Việt Nam. Tổng cục Quản lý đất đai.

. Bộ Tài nguyên và Môi trường - Bộ Nội Vụ - Bộ Tài Chính (2015). Thông tư liên tịch số 15/2015/TTLT-BTNMT-BNV-BTC ngày 04/4/2015 hướng dẫn chức năng,

nhıệm vụ, quyền hạn, cơ cấu tổ chức và cơ chế hoạt động của Văn phòng Đăng ký đất đaı trực thuộc Sở Tàı nguyên và Môı trường.

. Holst F., Lopez F. O., Vidar M. & Hamley G. (2015). Land banks and land funds – an overview and presentation of FAO publication. The 7th International LANDNET Conference. Ankara, Turkey.

. Mischiu D. E. (2019). Banking on land: a critical review of land banking in the United States. USA: University of Illinois at Urbana-Champaign.

. Phan Trung Hiền & Châu Hoàng Thân (2019). Những khó khăn trong tạo quỹ đất sạch thu hút đầu tư và giải pháp khắc phục. Tạp chí Nghiên cứu Lập pháp. 4(380): 41-47.

. Hội đồng nhân dân huyện Bình Chánh (2023). Nghị quyết 151/NQ-HĐND ngày 20/12/2023 thông qua Đề án đầu tư - xây dựng huyện Bình Chánh thành quận (hoặc thành Thành phố thuộc TP. HCM), giai đoạn 2021-2030.

. Đào Đức Hưởng (2021). Ảnh hưởng của ĐTH đến biến động SDĐ trên địa bàn thị xã Thuận An, tỉnh Bình Dương. Trường Đại học Nông Lâm, Đại học Huế.

. UBND Huyện Bình Chánh (2024c). Dự thảo Báo cáo thuyết minh tổng hợp quy hoạch sử dụng đất thời kỳ 2021 – 2030 huyện Bình Chánh.

. UBND Huyện Bình Chánh (2015). Báo cáo kiểm kê đất đai Huyện Bình Chánh năm 2014.

. UBND Huyện Bình Chánh (2021). Báo cáo 323/BC-UBND ngày 10/6/2021 về thực hiện Kế hoạch tổng kết thi hành Luật Đất đai và xây dựng Dự án Luật Đất đai (sửa đổi).

. UBND Huyện Bình Chánh (2024a). Báo cáo thống kê đất đai Huyện Bình Chánh năm 2023.

. GPMB huyện Bình Chánh Ban Bồi thường (2014-2023). Báo cáo kết quả thực hiện công tác của Ban Bồi thường, giải phóng mặt bằng năm 2014, 2015, 2016, 2017, 2018, 2019, 2020, 2021, 2022, 2023.

. UBND Huyện Bình Chánh (2024b). Báo cáo số 649/BC-UBND ngày 09/8/2024 về Kết quả triển khai, thực hiện Nghị quyết số 13-NQ/HU ngày 11/03/2020 của Ban Thường vụ Huyện ủy về tăng cường lãnh đạo, chỉ đạo nâng cao hiệu quả quản lý, sử dụng nhà, đất và tài sản gắn liền với đất thuộc sở hữu Nhà nước trên địa bàn.

. Hồ Thị Lam Trà, Vũ Tuấn Tú & Phan Thị Thanh Huyền (2016). Đánh giá thực trạng phát triển quỹ đất tại TP.Yên Bái, tỉnh Yên Bái. Tạp chí Nông nghiệp và Phát triển nông thôn. 19: 10-17.

. Nguyễn Trọng Khanh, Hoàng Phương Anh & Hồ Thị Lam Trà (2018). Nghiên cứu giải pháp phát triển quỹ đất tại thị xã Từ Sơn, tỉnh Bắc Ninh. Tạp chí Nông nghiệp và Phát triển nông thôn. 2: 25-32.

. Đỗ Thị Lan Anh, Khương Mạnh Hà, Nguyễn Sỹ Hà, Vũ Trung Dũng, Xuân Thị Thu Thảo & Đào Thị Thùy Dương (2022). Thực trạng và các yếu tố ảnh hưởng đến công tác tạo quỹ đất phục vụ phát triển kinh tế - xã hội trên địa bàn Huyện Việt Yên, Tỉnh Bắc Giang. Tạp chí Khoa học và Công nghệ Lâm nghiệp. 3: 135-143. DOI: 10.55250/Jo.vnuf.13.2.2024.123-134