ĐÁNH GIÁ ĐA DẠNG DI TRUYỀN MỘT SỐ LOÀI LAN KIM TUYẾN (Anoectochilus sp.) TẠI THANH HÓA BẰNG CHỈ THỊ RAPD

Tóm tắt

Chi Lan Kim tuyến (Anoectochilus) thuộc họ Lan (Orchidaceae) có 17 loài được ghi nhận phân bố ở Việt Nam, trong đó nhiều loài đang đứng trước nguy cơ bị tuyệt chủng ngoài tự nhiên. Nhằm mục đích bảo tồn và phát triển nguồn gen các loài Lan Kim tuyến. Trong nghiên cứu này, sử dụng chỉ thị RAPD để đánh giá mức độ đa dạng di truyền nguồn gen của 8 cá thể thuộc 4 loài Lan Kim tuyến Anoectochilus formosanus Hayata, Anoectochilus calcareus Aver, Anoectochilus annamensis Aver, Anoectochilus setaceus Blume thu thập tại các Khu bảo tồn thiên nhiên tỉnh Thanh Hóa. Kết quả với 18 mồi RAPD thu được 97 phân đoạn ADN được nhân bản với 71 phân đoạn đa hình chiếm 73,2%. Mức độ đa dạng di truyền giữa các loài nằm trong khoảng từ 9% đến 48%. Cây quan hệ di truyền của các mẫu Lan Kim tuyến chia thành 2 nhóm: nhóm 1 gồm 3 mẫu, gồm loài  A. formosanus Hayata thu tại khu bảo tồn các loài hạt trần quý hiếm Nam Động và loài A. annamensis Aver thu tại Khu bảo tồn thiên nhiên Xuân Liên với độ tương đồng di truyền 67% (tương ứng với sai khác 33%); nhóm 2 gồm 5 mẫu gồm loài A. annamensis Aver thu tại Khu bảo tồn thiên nhiên Pù Luông và loài A. setaceus Blume với độ tương đồng di truyền là 79% (tương ứng với sai khác 21%). Sự khác biệt di truyền giữa các loài Lan Kim tuyến cũng như giữa các cá thể khác nhau trong cùng một loài cho thấy nguồn gen này cần được bảo tồn hữu hiệu để phục vụ tốt cho công tác chọn tạo và nhân giống trong tương lai.