Cơ sở thực tiễn về phục hồi và phát triển rừng ngập mặn tại Khu Dự trữ sinh quyển sông Hồng
DOI:
https://doi.org/10.55250/Jo.vnuf.14.6.2025.038-048Từ khóa:
Cơ sở thực tiễn, giải pháp, lập địa, sinh quyển sông Hồng, rừng ngập mặnTóm tắt
Khu Dự trữ sinh quyển đất ngập nước liên tỉnh ven biển đồng bằng châu thổ sông Hồng (DTSQSH), được UNESCO công nhận là khu Dự trữ sinh quyển thế giới năm 2004, đóng vai trò quan trọng về phòng hộ, môi trường và kinh tế biển. Tuy nhiên, nhiều năm qua, rừng ngập mặn tại đây chịu ảnh hưởng nghiêm trọng từ thiên tai như bão, triều cường, sạt lở bờ biển, sâu bệnh hại, gia tăng độ mặn, khai thác cát ngoài khơi và đặc biệt là việc chuyển đổi rừng ngập mặn sang nuôi trồng thủy sản trong giai đoạn 1990-2000. Hậu quả là hàng nghìn ha rừng ngập mặn đã bị mất và hiện nay không thể phục hồi tự nhiên. Để phục hồi và phát triển bền vững rừng ngập mặn tại Khu DTSQSH, cần nghiên cứu, đánh giá hiện trạng và đề xuất các giải pháp khoa học công nghệ dựa trên cơ sở thực tiễn. Các giải pháp kỹ thuật lâm sinh, công trình thủy lợi thuận theo tự nhiên, nhằm tái tạo điều kiện lập địa phù hợp cho cây ngập mặn sinh trưởng. Việc phân tích các nghiên cứu ứng dụng liên quan đến phục hồi và phát triển rừng ngập mặn là bài học kinh nghiệm quan trọng để đảm bảo hiệu quả phục hồi.
Tài liệu tham khảo
[1]. Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (2023). Quyết định số 2357/QĐ-BNN-KL ngày 14/6/2023 của Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và PTNT về Quyết định công bố hiện trạng rừng toàn quốc năm 2022.
[2]. Ngô Đình Quế (2003). Nghiên cứu các giải pháp kinh tế, kỹ thuật tổng hợp nhằm khôi phục rừng ngập mặn và rừng tràm tại một số vùng phân bố chủ yếu ở Việt Nam. Báo cáo kết quả đề tài, Viện Khoa học Lâm nghiệp Việt Nam.
[3]. Đoàn Đình Tam (2012). Nghiên cứu kỹ thuật trồng rừng ngập mặn trên các điều kiện lập địa khó khăn góp phần chắn sóng vùng ven biển các tỉnh miền Bắc Việt Nam. Báo cáo kết quả đề tài, Viện Khoa học Lâm nghiệp Việt Nam.
[4]. Phạm Minh Cương (2014). Hoàn thiện công nghệ ươm giống và trồng cây Bần chua ngập mặn chắn sóng bảo vệ đê biển, góp phần cải thiện môi trường sinh thái ven biển ở các tỉnh đồng bằng Bắc bộ và Bắc miền Trung. Báo cáo tổng kết dự án sản xuất thử, Viện Sinh thái và Bảo vệ công trình.
[5]. Nguyễn Quốc Huy (2016). Ứng dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật để khảo nghiệm, tuyển chọn một số loài cây ngập mặn phù hợp với vùng ven biển tỉnh Thái Bình nhằm ứng phó với biến đổi khí hậu. Báo cáo tổng kết đề tài, Viện Sinh thái và Bảo vệ công trình.
[6]. Phan Thị Thanh Hương (2018). Nghiên cứu thực vật rừng ngập mặn có hoạt tính sinh học tại Vườn quốc gia Xuân Thủy và đề xuất khả năng sử dụng bền vững. Báo cáo tóm tắt Luận án tiến sĩ Sinh học. Học viện Khoa học và Công nghệ - Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam.
[7]. Đỗ Quý Mạnh (2018). Nghiên cứu đặc điểm đất ngập mặn vùng ven biển tỉnh Thái Bình làm cơ sở đề xuất biện pháp kỹ thuật khôi phục và phát triển rừng ngập mặn bền vững. Luận án tiến sĩ lâm nghiệp. Trường Đại học Lâm nghiệp.
[8]. Đỗ Quý Mạnh (2020). Nghiên cứu hiện trạng, nguyên nhân suy thoái rừng ngập mặn và xây dựng mô hình khôi phục rừng ngập mặn bền vững tại Vườn Quốc gia Xuân Thủy, tỉnh Nam Định. Báo cáo kết quả đề tài, Viện Sinh thái và Bảo vệ công trình.
[9]. Trần Thị Mai Sen (2021). Nghiên cứu cơ sở khoa học để đề xuất giải pháp phục hồi rừng ngập mặn tại Vườn Quốc gia Xuân Thủy, tỉnh Nam Định. Luận án tiến sĩ lâm nghiệp. Trường Đại học Lâm nghiệp.
[10]. Viện Sinh thái và Bảo vệ công trình (2018). Báo cáo bài học kinh nghiệm về khôi phục và phát triển rừng ngập mặn tại Đồng bằng sông Cửu Long.
[11]. Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (2016). Quyết định số 1205/QĐ-BNN-TCLN ngày 08/4/2016- Hướng dẫn kỹ thuật trồng rừng các loài cây: Trang, Sú, Mắm đen, Vẹt dù và Bần chua.
[12]. Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (2016). Quyết định số 4147/QĐ-BNN-TCLN ngày 25/10/2021 của Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và PTNT ban hành Hướng dẫn kỹ thuật trồng rừng với 4 loài cây ngập mặn: Dà vôi, Dừa nước, Đước vòi và Tra bồ đề.
[13]. Ngô Đình Quế & Nguyễn Xuân Quát (2012). Giáo trình lập địa trong lâm nghiệp. NXB Nông nghiệp, Hà Nội.
